Yangın Dedektörleri / Yangın Sensörleri Nasıl Çalışır?
Yangın Dedektörü Nasıl Çalışır?
Yangın alarm sistemlerinin en önemli bileşenlerinden biri yangın dedektörü, bir diğer adıyla yangın alarm sensörüdür. Bu cihazlar duman, sıcaklık veya tehlikeli gazları algılama için kullanılırlar. Bir kablo vasıtasıyla veya kablosuz iletişim ile yangın alarm kontrol panellerine bağlanırlar. Yangın dedektörleri tiplerine göre içerlerinde özel algılama sensörü bulundurur.
Duman Dedektörü
Duman dedektörleri duman haznelerine belirli bir yoğunlukta dumanın dolmasıyla çalışmaktadır. Bu duman yoğunluğu seviyesi hızlı alarm almak için azaltılıp yükseltilebilir. Bu seviye ayarı duman dedektörünün hassasiyetini belirler. Çok düşük hassasiyetteki duman dedektörleri tozdan ve kirden etkilenerek hatalı alarm verebilir. Zamanla kirlenen duman dedektörleri belirli bir süre sonra alarm vermeyebilir. Bu bina ve tesislerde çok büyük risk oluşturmaktadır. Kirlilik seviyesini aşan dedektörler panel üzerinden tespit edilerek temizlenir veya yenisi ile değiştirilir.
Sıcaklık Dedektörü
Sıcaklık dedektörü içerisinde bir termostat yani sıcalık algılama sensörü bulundurur. Bu sensör belirli bir sıcaklıkta veya belirli bir süre içerisinde sıcaklık artışına göre alarm durumuna geçer. Sıcaklık dedektörlerinin değişik sıcaklıklarda alarma geçen farklı modelleri olabilir. Gelişmiş dedektörlerde panel veya programlama yazılımı üzerinden dedektöre önceden belirlenmiş alarm sıcaklık dereceleri atanabilir.
Kombine veya Multisensör Dedektörü
Kombine dedektör içerisinde hem duman hem de sıcaklık sensörü bulundurur. Bu iki sensör birlikte çalışarak ortamdaki duman ve sıcaklık seviyesine göre alarm durumuna geçer. Gelişmiş dedektörlerde sensörlerden birini kapatmak mümkündür. Hatta istenirse günlük saat aralıklarına göre sensörlerden biri devre dışı bırakılabilir. Bu özellik daha az hatalı alarm almanıza sağlar.
Kombine Dedektör Hatalı Alarmları Nasıl Azaltır?
Bir süpermarket deposunu düşünün. Yeni ürün yüklemeleri market açılmadan hafta içi her sabah saat 06:00 ile 08:00 arasında yapıldığını var sayalım. Bu yüklemeler sırasında muhtemelen çok toz çıkacak ve duman dedektörlerini hatalı alarma geçirecektir. Bu ortamda sıcaklık dedektörü kullanmak alarmları geç algılamanıza neden olacaktır. Çözüm kombine dedektör kullanarak ortamı hem duman hemde sıcaklık için taramaktır. Kombine dedektörün sıcaklık sensörü hafta içi günlerde 06:00 ile 08:00 arası devre dışı kalacak şekilde programlanır. Böylelikle tozdan oluşacak hatalı alarmlar engellenirken diğer gün ve saatlerde algılama devam eder.
Gelişmiş Multisensör dedektörler işlemcileri sayesinde ortamdaki duman yoğunluğu ve sıcaklık derecesini izleyerek özel algoritmalara bağlı olarak karar verirler. Bu sayede noktasal dedektörlerdeki en az hatalı alarm oranına sahiptirler.
Dedektör Testleri
Hatalı ve çalışmayan dedektörleri tespit etmek için mutlaka bütün yangın dedektörleri en az sene bir defa test edilmelidir. Yangın alarm testleri yönetmeliklerle zorunlu tutulmuştur. Bu testler profesyonel ekipler tarafından mutlaka güvenilir test ekipmanları kullanarak yapılmalıdır. Özellikle düşük kaliteli duman test spreyi kullanımı dedektörlere ciddi zararlar verebilir. Duman dedektörü testlerinde mutlaka onaylı test spreyleri kullanılmalıdır. Arızalı dedektörler hemen değiştirmeli ve test raporları firmaların kestiği faturalarla birlikte saklanmalıdır. Böylelikle herhangi bir denetlemede yangın alarm sistemlerinizin bakımlarının yapıldığı resmi olarak da belgelenir.
Bilgitay ÇELİK